Beter slapen: oorzaken, tips & natuurlijke hulp

Wist je dat de helft van de mensen in Nederland slaapproblemen heeft? Vooral de werkende heeft last slaapproblemen. 13 procent van alle ondervraagden zegt medicijnen op recept te slikken om beter te kunnen slapen en 14 procent van de ondervraagden gebruikt homeopathische middelen. In deze blog lees je meer over wat slaapproblemen zijn en advies bij slaapproblemen;

Ken je dat gevoel? Je ligt in bed, ogen dicht, maar je hoofd draait overuren. Je kijkt op de klok: alweer een half uur voorbij. En hoe harder je probeert te slapen, hoe wakkerder je wordt.
Voor veel mensen is dit geen uitzondering, maar een terugkerend patroon.

Slaapproblemen hebben vaak meerdere gezichten. Soms is het stress die je cortisolniveau hoog houdt, soms is het de onregelmatigheid van je dagen. Blauw licht van je telefoon kan je melatonine-aanmaak remmen, en een late kop koffie of glas wijn kan meer impact hebben dan je denkt. Zelfs kleine dingen – zoals een warme slaapkamer of een net te drukke avond – kunnen de balans verstoren.

Mogelijke oorzaken van slaapproblemen

Slaapproblemen kunnen allerlei oorzaken hebben. Vaak is het een combinatie van lichamelijke, mentale en omgevingsfactoren:

• Stress en piekeren – Negatieve gedachten en spanning activeren het stresshormoon cortisol, waardoor het lichaam in een “actieve” stand blijft.
• Onregelmatig slaapritme – Te laat naar bed gaan of wisselende werktijden verstoren je interne klok.
• Te veel blauw licht in de avond – Schermen van telefoons, tablets en laptops remmen de aanmaak van melatonine.
• Cafeïne, nicotine en alcohol – Cafeïne en nicotine werken stimulerend; alcohol kan de slaapkwaliteit verminderen.
• Lichamelijke oorzaken – Denk aan pijnklachten, hormonale schommelingen (bijvoorbeeld in de overgang) of slaapapneu.
• Medicijngebruik – Sommige medicijnen beïnvloeden de slaap negatie

Kijk eens kritisch naar je avond er uit ziet? Soms heb je bepaalde gewoontes, waarvan je niet zou denken dat dit invloed heeft op jouw slaap. Voorbeeld is hoe verloopt jouw avond?  Bouw je langzaam af met rustige activiteiten, of zit je tot het laatste moment achter een scherm? Een vast ritme helpt je lichaam enorm: op vaste tijden naar bed en opstaan, ook in het weekend. En een koele, donkere kamer is misschien wel de goedkoopste “slaappil” die er bestaat.

Tips voor een betere nachtrust

Een aantal bewezen slaapbevorderende tips:

• Creëer een vast slaapritme – Ga elke dag rond dezelfde tijd naar bed en sta op dezelfde tijd op.
• Beperk schermtijd ’s avonds – Zet je schermen minimaal een uur voor het slapen uit of gebruik een blauwlichtfilter.
• Maak een avondritueel – Lees een boek, neem een warme douche of luister naar rustige muziek.
• Beweeg overdag – Lichaamsbeweging bevordert de slaap, maar vermijd intensieve sport vlak voor het slapengaan.
• Let op voeding – Vermijd zware maaltijden, cafeïne en suikers laat op de avond.
• Houd je slaapkamer koel, donker en stil – Een temperatuur rond de 18 graden werkt vaak het beste.

Natuurlijke middelen bij slaapproblemen

Soms kan extra ondersteuning fijn zijn. Kruiden kunnen een ondersteuning bieden. Hieronder noem ik een paar kruiden op. In onze gezondheidswinkel helpen we je graag met persoonlijk advies over welke kruiden bij jouw situatie passen — en of er dingen zijn waar je extra op moet letten.

• Passiebloem (Passionflower)
  Passiebloem wordt traditioneel gebruikt bij innerlijke onrust en lichte slaapproblemen. Het kan helpen om de geest te kalmeren, vooral bij piekeren, en zo het inslapen te vergemakkelijken.
• Hop
  Hop is niet alleen een ingrediënt in bier, maar staat ook bekend om zijn rustgevende eigenschappen. Vaak wordt hop gecombineerd met andere kruiden zoals valeriaan voor een synergetisch effect.
• Valeriaan
  Valeriaanwortel is één van de bekendste kruidensupplementen voor slaap. Het werkt licht kalmerend en kan helpen om sneller in slaap te vallen en de slaapkwaliteit te verbeteren. Let op: bij sommige mensen werkt het pas na een aantal dagen of weken consequent gebruik.

En dan is er melatonine – misschien wel het meest besproken slaapmiddel van dit moment. Het is een hormoon dat je lichaam zelf maakt zodra het donker wordt en fungeert eigenlijk als een startschot voor het inslapen. Het zet je lichaam in de “slaapstand”, maar heeft op zichzelf geen directe invloed op hoe diep of lang je slaapt. Daarom helpt het vooral bij een verstoord ritme, zoals bij een jetlag of nachtdiensten, en minder bij doorslaapproblemen of stressgerelateerde slapeloosheid. Niet iedereen die slecht slaapt heeft dus een melatoninetekort. Let ook op: te veel of op het verkeerde moment nemen kan je slaap juist in de war brengen. Bij melatonine geldt dan ook: minder is vaak meer.

Opvallend genoeg blijkt uit onderzoek dat de meeste slaapproblemen juist voorkomen bij mensen die werken. Geen wonder dat 45 procent van de slechte slapers aangeeft best een dutje op het werk te willen doen, áls de werkgever dat zou toestaan. Een korte powernap kan voor deze groep net dat beetje extra energie geven om de dag door te komen — al blijft een goede nachtrust natuurlijk de beste basis.

Slaap is geen knop die je even omzet. Het is eerder een orkest, waarin licht, ritme, voeding, stressniveau en soms natuurlijke ondersteuning samen moeten spelen. Geef je lichaam de kans om dat ritme te vinden – dan wordt slapen weer iets natuurlijks in plaats van een dagelijkse strijd.

Wil je weten welke natuurlijke middelen bij jouw situatie passen, of hoe je veilig kruiden kunt combineren met eventuele medicijnen? Kom dan langs in onze gezondheidswinkel voor advies op maat. We denken graag met je mee, zodat jij weer kunt genieten van een uitgeruste nacht.